Almanca’da A2 seviyesinde öğrenmen gereken önemli gramer konularından biri de Passiv, yani edilgen çatıdır. Türkçede de kullanılan bu yapı, “öznenin yaptığı iş” yerine “öznenin başına gelen iş”i anlatır. Yani cümlenin odağı yapan kişiden çok yapılan eyleme kayar.
Örnek:
Yani edilgen cümlede her zaman “werden” fiili çekimlenir ve esas fiil Partizip II (3. hali) olarak sona gider.
(Garson yemeği getiriyor.)
Passiv: Das Essen wird gebracht.
(Yemek getiriliyor.)
(Ev zaten yapılıyor mu?)
B: Ja, es wird von einer großen Firma gebaut.
(Evet, büyük bir firma tarafından yapılıyor.)
A: Werden die Zimmer jeden Tag gereinigt?
(Odalar her gün temizleniyor mu?)
B: Ja, die Zimmer werden regelmäßig gereinigt.
(Evet, odalar düzenli olarak temizleniyor.)
Örnek:
- Aktiv: Die Lehrerin erklärt die Grammatik.
(Öğretmen grameri açıklıyor.) - Passiv: Die Grammatik wird erklärt.
(Gramer açıklanıyor.)
Passiv Nasıl Kurulur?
werden (çekimli) + Partizip IIYani edilgen cümlede her zaman “werden” fiili çekimlenir ve esas fiil Partizip II (3. hali) olarak sona gider.
Örnekler
- Das Haus wird gebaut.
(Ev inşa ediliyor.) - Die Briefe werden geschrieben.
(Mektuplar yazılıyor.) - Der Raum wird jeden Tag gereinigt.
(Oda her gün temizleniyor.)
werden Fiilinin Präsens Çekimi
- ich werde
- du wirst
- er/sie/es wird
- wir werden
- ihr werdet
- sie/Sie werden
Aktiv → Passiv Dönüşümü
Aktiv: Der Kellner bringt das Essen.(Garson yemeği getiriyor.)
Passiv: Das Essen wird gebracht.
(Yemek getiriliyor.)
Başka Örnekler
- Aktiv: Die Kinder spielen Fußball.
(Pasif: Fußball wird gespielt.) - Aktiv: Der Arzt untersucht den Patienten.
(Pasif: Der Patient wird untersucht.) - Aktiv: Jemand öffnet die Tür.
(Pasif: Die Tür wird geöffnet.)
Kim Tarafından Yapıldığı (von + Dativ)
Passiv cümlede “kim tarafından” anlamını vermek için von + Dativ kullanılır.- Das Haus wird von den Arbeitern gebaut.
(Ev işçiler tarafından inşa ediliyor.) - Der Patient wird von dem Arzt untersucht.
(Hasta doktor tarafından muayene ediliyor.)
Zamanlarda Passiv
A2 seviyesinde en yaygın kullanılan Passiv Präsens (şimdi zaman) formudur. Ancak Perfekt veya Präteritum’da da kullanılabilir.- Präsens: Das Auto wird repariert.
(Araba tamir ediliyor.) - Perfekt: Das Auto ist repariert worden.
(Araba tamir edildi.) - Präteritum: Das Auto wurde repariert.
(Araba tamir edildi.)
Passiv ile Olumsuz Cümle
- Der Brief wird nicht geschrieben.
(Mektup yazılmıyor.) - Die Tür wird nicht geöffnet.
(Kapı açılmıyor.)
Passiv ile Soru Cümlesi
- Wird das Essen gekocht?
(Yemek pişiriliyor mu?) - Wann wird die Wohnung renoviert?
(Daire ne zaman yenileniyor?)
Mini Diyalog
A: Wird das Haus schon gebaut?(Ev zaten yapılıyor mu?)
B: Ja, es wird von einer großen Firma gebaut.
(Evet, büyük bir firma tarafından yapılıyor.)
A: Werden die Zimmer jeden Tag gereinigt?
(Odalar her gün temizleniyor mu?)
B: Ja, die Zimmer werden regelmäßig gereinigt.
(Evet, odalar düzenli olarak temizleniyor.)
Neden Önemli?
- Passiv, Almanca’da yazılı metinlerde ve resmi dilde çok sık kullanılır.
- Gazete haberlerinde, ilanlarda ve açıklamalarda edilgen cümleye rastlarsın.
- A2 seviyesinde bu yapıyı öğrenmek, hem okuma hem de yazma becerilerini güçlendirir.