Passiv (Edilgen Çatı), bir eylemin kim tarafından yapıldığının önemli olmadığı, önemli olanın eylemin kendisi olduğu durumlarda kullanılır.
Yani “yapan” değil, “yapılan” vurgulanır.
Aktiv:
İpucu:
Aktif cümlede “özne” eylemi yapandır.
Pasifte ise “özne”, eylemin etkilendiği taraftır.
Yapı Formülü:
➡ werden (çekimlenir) + Partizip II
Örnek:
Subjekt + werden (çekimli) + Partizip II (cümlenin sonunda)
Edilgen cümlede eylemi yapan kişi veya kurum belirtilmek istenirse:
Eğer “yapan kişi” önemli değilse → hiç belirtilmez.
Yapı:
➡ Modalverb + werden + Partizip II
Örnek:
İpucu:
Modal fiil çekimlenir, werden ve Partizip II sona gider.
Zustandspassiv, bir eylemin sonucunda oluşan durumu ifade eder.
“sein + Partizip II” yapısıyla kurulur.
Örnek:
Burada “eylem değil”, sonuç durumu anlatılır.
Örnek:
Nesne (Akkusativ) → Pasif özne olur.
Aktif özne (“der Lehrer”) → “von” ile belirtilir (istersen).
Bazı fiiller doğrudan edilgen çatıya çevrilemez:
Resmî / akademik metinlerde:
Gazete / haber dilinde:
Kimin yaptığı önemsizse:
Das Auto ist repariert. → (Sadece durum)
Das Auto wird repariert. → (Eylem devam ediyor)
Das Auto wird reparieren.
Das Auto wird repariert.
“werden” daima çekimlenir, fiil Partizip II hâlinde cümlenin sonunda olur.
Yapı: werden + Partizip II
“von” → yapan kişi, “durch” → araç/neden
Vorgangspassiv (eylem) ↔ Zustandspassiv (durum)
Kimin yaptığı önemli değilse edilgen tercih edilir
Modal fiillerle: müssen/können + werden + Partizip II
Mini Egzersiz (Kendini Dene):
Aşağıdaki cümleleri pasif hâle getir:
Yani “yapan” değil, “yapılan” vurgulanır.
Aktif mi, Pasif mi?
Aktiv:Passiv:
İpucu:Aktif cümlede “özne” eylemi yapandır.
Pasifte ise “özne”, eylemin etkilendiği taraftır.
Passiv Nasıl Oluşur?
Yapı Formülü:➡ werden (çekimlenir) + Partizip II
Örnek:
Yapı:
Subjekt + werden (çekimli) + Partizip II (cümlenin sonunda)
Passiv’in Zamanlara Göre Çekimi
Präsens (Şimdiki / Geniş Zaman)
Präteritum (Geçmiş Zaman)
Perfekt (Yakın Geçmiş)
Plusquamperfekt
Futur I
“Von” ve “durch” Kullanımı
Edilgen cümlede eylemi yapan kişi veya kurum belirtilmek istenirse:- von → insanlar için
- durch → araç veya neden için
Eğer “yapan kişi” önemli değilse → hiç belirtilmez. Modalverben ile Passiv
Yapı:➡ Modalverb + werden + Partizip II
Örnek:
İpucu:Modal fiil çekimlenir, werden ve Partizip II sona gider.
Zustandspassiv (Durum Edilgeni)
Zustandspassiv, bir eylemin sonucunda oluşan durumu ifade eder.“sein + Partizip II” yapısıyla kurulur.
Örnek:
Burada “eylem değil”, sonuç durumu anlatılır. Vorgangspassiv vs Zustandspassiv
| Tür | Yapı | Anlam |
|---|---|---|
| Vorgangspassiv | werden + Partizip II | Süreç (eylem devam ediyor) |
| Zustandspassiv | sein + Partizip II | Durum (eylem bitmiş, sonucu var) |
Passiv – Aktiv Dönüşümü
| Aktiv | Passiv |
|---|---|
| Der Lehrer erklärt die Regel. | Die Regel wird vom Lehrer erklärt. |
| Jemand repariert das Auto. | Das Auto wird repariert. |
| Der Koch hat das Essen vorbereitet. | Das Essen ist vorbereitet worden. |
Nesne (Akkusativ) → Pasif özne olur.Aktif özne (“der Lehrer”) → “von” ile belirtilir (istersen).
Dikkat: Bazı Fiiller Passiv Almaz
Bazı fiiller doğrudan edilgen çatıya çevrilemez:- haben, gehören, gefallen, sein, wissen, kennen vb.
Passiv’in Kullanım Alanları
Resmî / akademik metinlerde: Gazete / haber dilinde: Kimin yaptığı önemsizse: Yaygın Hatalar
Das Auto ist repariert. → (Sadece durum) Das Auto wird repariert. → (Eylem devam ediyor) Das Auto wird reparieren. Das Auto wird repariert. “werden” daima çekimlenir, fiil Partizip II hâlinde cümlenin sonunda olur. Kısa Özet
Yapı: werden + Partizip II “von” → yapan kişi, “durch” → araç/neden Vorgangspassiv (eylem) ↔ Zustandspassiv (durum) Kimin yaptığı önemli değilse edilgen tercih edilir Modal fiillerle: müssen/können + werden + Partizip II Mini Egzersiz (Kendini Dene):Aşağıdaki cümleleri pasif hâle getir:
- Der Lehrer erklärt die Grammatik.
- Jemand öffnet das Fenster.
- Die Polizei kontrolliert den Ausweis.
- Der Mechaniker hat das Auto repariert.
