Merhaba!
Düzenli fiillerin (regelmäßige Verben) mantığını oturttuk, şimdi sıra geldi biraz daha karmaşık ama aynı zamanda
Almanca öğrenmenin en keyifli kısımlarından biri olan
düzensiz fiillere.
Bu yazıda:
- Düzensiz fiil nedir?
- Düzenli fiillerden farkı nedir?
- Kuvvetli (starke) ve karışık (gemischte) fiiller nasıl çekimlenir?
- En çok kullanılan düzensiz fiiller listesi
adım adım ve örneklerle inceleyeceğiz.
Almancada Fiil Türleri
Almancada fiiller üç ana kategoriye ayrılır:
- Düzenli (schwache / regelmäßige Verben) → kökte ses değişmez
- Düzensiz (starke Verben) → kökte ses değişir
- Karışık (gemischte Verben) → Präsens’te düzenli görünür ama Präteritum’da kök değiştirir
Kısacası,
düzensiz fiillerin ortak noktası kök ses değişikliğidir.
Düzensiz Fiillerin Temel Özelliği
Düzensiz fiillerin asıl farkı, özellikle
“du” (sen) ve
“er/sie/es” (o) zamirlerinde
ünlü harf değişikliğidir.
Örnek Karşılaştırma:
| Fiil | ich | du | er/sie/es | wir | ihr | sie/Sie |
|---|
| machen (yapmak – düzenli) | mache | machst | macht | machen | macht | machen |
| sehen (görmek – düzensiz) | sehe | siehst | sieht | sehen | seht | sehen |
Görüldüğü gibi, “sehen” fiilinde
e → ie değişimi oluyor. İşte düzensizlik bu!
Kuvvetli Düzensiz Fiiller (Starke Verben)
Kuvvetli fiillerin kökünde genellikle şu ses değişiklikleri görülür:
- a → ä (fahren → du fährst, er fährt)
- e → i (essen → du isst, er isst)
- e → ie (sehen → du siehst, er sieht)
Ancak bu değişimler yalnızca
“du” ve
“er/sie/es” formlarında olur. Diğer zamirlerde düzenli gibi çekimlenir.
Karışık Düzensiz Fiiller (Gemischte Verben)
Karışık fiillerin özelliği:
- Präsens’te (şimdiki zaman) düzenli gibi görünür.
- Präteritum (geçmiş zaman) ve Partizip II (Perfekt) çekiminde kök değiştirir.
Örnek: kommen (gelmek)
- Präsens → ich komme, du kommst, er kommt … (düzenli gibi)
- Präteritum → ich kam (geldim) → kökte “o → a” değişimi!
İşte bu yüzden karışık fiiller ayrı bir kategoriye girer.
En Yaygın Düzensiz Fiiller (A1–A2 Seviyesi)
Aşağıda günlük hayatta sık kullanılan düzensiz fiillerden bazılarını görebilirsiniz:
| Fiil (Mastar) | Präsens (3. tekil) | Präteritum | Partizip II | Türkçe |
|---|
| sein | er ist | war | gewesen | olmak |
| haben | er hat | hatte | gehabt | sahip olmak |
| gehen | er geht | ging | gegangen | gitmek |
| kommen | er kommt | kam | gekommen | gelmek |
| essen | er isst | aß | gegessen | yemek |
| sehen | er sieht | sah | gesehen | görmek |
| sprechen | er spricht | sprach | gesprochen | konuşmak |
| fahren | er fährt | fuhr | gefahren | gitmek, sürmek |
| nehmen | er nimmt | nahm | genommen | almak |
| finden | er findet | fand | gefunden | bulmak |
Bu tabloyu ezberleyerek hem
Präsens hem
Präteritum hem de
Perfekt cümlelerinde bu fiilleri doğru kullanabilirsiniz.
Düzensiz Fiiller Öğrenme Tüyosu 
Yeni bir fiil öğrenirken şu adımları izle:
- 3. tekil şahıs Präsens → kökte ses değişikliği var mı?
- Präteritum formu → kök değişti mi?
- Perfekt yardımcı fiili → haben mi, sein mi kullanıyor?
Örnek:
- fahren → du fährst (Präsens’te kök değişimi var) → ich fuhr (Präteritum) → ich bin gefahren (Perfekt, yardımcı fiil = sein)
- machen → hiçbir değişiklik yok → tamamen düzenli bir fiil
Sonuç
- Almancada düzensiz fiillerin özelliği kök ses değişikliğidir.
- Kuvvetli fiillerde değişim Präsens’te net görülür.
- Karışık fiiller Präteritum’da kendini belli eder.
- Ezberlemek zaman alır ama iyi haber şu: En sık kullanılan fiiller düzensizdir. Yani bu fiilleri öğrendiğinizde günlük konuşmalarınız çok hızlanır.
