Almancada “-E” Halindeki Edatlar (Präpositionen mit Dativ)

Almanca’da bazı edatlar vardır ki, her zaman Dativ (yönelme hâli) ile kullanılır. Yani bu edatlardan sonra gelen isim Dativ çekiminde olur.
Cümle yapısı genellikle şu şekildedir:
Özne + Fiil + Edat + Dativ
Bu yazıda Almanca’da en çok kullanılan Dativ edatlarını öğreneceğiz.

---

Almanca’da Dativ ile Kullanılan Edatlar​

En yaygın kullanılan 9 Dativ edatı şunlardır:

• aus → -den, -dan, içinden
• bei → yanında, -de, -da
• mit → ile, birlikte
• nach → -e doğru, -den sonra
• seit → -den beri
• von → -den, -dan, -den dolayı
• zu → -e, -a, yanına
• gegenüber → karşısında
• außer → dışında

---

1. aus (içinden, -den/-dan)​

Kapalı bir yerin içinden dışarıya hareketi belirtir.
Örnekler:

• Er geht aus dem Haus.
• Evden çıkıyor.
• Das Möbelstück ist aus Holz.
• Mobilya ahşaptan yapılmış.

---

2. bei (yanında, -de/-da)​

Bir kişi veya kurumun yanında bulunmayı ifade eder.
Örnekler:

• Ich wohne bei meinen Eltern.
• Ailemle birlikte yaşıyorum.
• Er arbeitet bei Siemens.
• Siemens’te çalışıyor.

---

3. mit (ile, birlikte)​

Birliktelik, araç veya vasıta bildirir.
Örnekler:

• Ich fahre mit dem Bus.
• Otobüsle gidiyorum.
• Sie geht mit ihrem Freund ins Kino.
• Erkek arkadaşıyla sinemaya gidiyor.

---

4. nach (…’e doğru, …’dan sonra)​

Yer yönelmesi ve zaman bildirir.
Örnekler:

• Ich fahre nach Deutschland.
• Almanya’ya gidiyorum.
• Nach der Schule spiele ich Fußball.
• Okuldan sonra futbol oynuyorum.

Önemli:

• Eğer bahsi geçen yer artikelsiz ise → nach Deutschland
• Eğer artikelli ise → in die Türkei

---

5. seit (-den beri)​

Geçmişten bugüne kadar devam eden durumlar için kullanılır.
Örnekler:

• Ich wohne seit einem Jahr in Berlin.
• Bir yıldır Berlin’de yaşıyorum.
• Er arbeitet seit Montag hier.
• Pazartesiden beri burada çalışıyor.

---

6. von (-den, -dan, -in)​

Kaynak, çıkış noktası ya da sahiplik belirtir.
Örnekler:

• Ich komme von der Arbeit.
• İşten geliyorum.
• Das Geschenk ist von meinem Bruder.
• Hediye kardeşimden.

“von” genel, “aus” ise kapalı bir mekânın içinden çıkışı ifade eder.

---

7. zu (-e, -a, yanına)​

Yönelme, gidilecek kişi ya da yer belirtir.
Örnekler:

• Ich gehe zu meiner Freundin.
• Kız arkadaşıma gidiyorum.
• Wir fahren zum Arzt.
• Doktora gidiyoruz.

---

8. gegenüber (karşısında)​

Her zaman Dativ ile kullanılır, bazen ismin önünde bazen arkasında yer alabilir.
Örnekler:

• Die Bank ist der Post gegenüber.
• Banka, postanenin karşısında.
• Mein Haus liegt gegenüber dem Park.
• Evim parkın karşısında.

---

9. außer (dışında, hariç)​

Hariç tutma anlamı verir.
Örnekler:

• Außer meinem Bruder kommt niemand.
• Kardeşim dışında kimse gelmiyor.
• Ich trinke alles, außer Bier.
• Bira dışında her şeyi içerim.

---

Özet Tablo​

---

Sonuç​

• Bu 9 edat her zaman Dativ ister.
• Yer, yön, zaman ve sahiplik bildirirken çok sık kullanılırlar.
• “aus-von” ve “nach-in” gibi edatların farkını bilmek özellikle önemlidir.